Özellikle son 10 yılda bildiğimiz sektörlerin çoğu ciddi ölçüde değişim geçiriyorlar. Dur durak bilmeyen teknolojik gelişmeler her türlü piyasaya dahil oluyor ve mevcut düzeni değiştirip, insan hayatına etki ediyor. Blockchain teknolojisi de hayata etki etmeye yavaş yavaş başlayan teknolojilerden biri. Çoğunlukla finans ve bankacılık sektörlerindeki şirketlerin ilgisini çeken blockchain, şimdi de taksi ve yerel ulaşım sektörüne girmeye başladı.
Taksiler Her Yerde
Dünya’nın neredeyse her büyük şehrinde var olan yerel taksi sistemleri, kabul etmek lazım ki modern yaşama büyük ölçüde etki ediyor. Kullansak da kullanmasak da her yerde taksi görüyoruz. Gündelik yaşamda ulaşımın ne kadar önemli bir hale geldiğini göz önünde bulundurunca da taksilere böylesine yüksek talep olması pek işten değil. Böylesine yüksek talebe sahip bir sektörde rekabet de çok oluyor. Global taksi piyasasının 50 ile 100 milyar $ arasında değiştiği tahmin ediliyor.
Geleneksel taksi sistemleri merkezi organizasyonlar etrafında kurulmuş durumda. Mesela Nijerya’daki Lagos şehrinde yerel sendikalar ve dernekler, her taksi işletmecisinin derneğe katılmasını ve derneğe belli aralıklarla aidat ve vergi ödemesini talep ediyorlar. Böyle bir uygulamanın sebebi taksi şoförlerini kayıt altında tutmak ve işin düzgün ilerlediğinden emin olmak. Ancak böylesine merkezi bir sistem kötü bir yönetimle suistimal edilebilir.
Merkezsiz Olmanın Faydaları
Uber ve Lyft gibi kısmen de olsa merkezsiz taksi sistemlerinin hayatımıza girmesi, taksi sektörüne belki de olması gereken rekabeti getirdi. Çünkü bu sistemlerle birlikte insanların artık hem daha ucuza hem de daha kaliteli bir hizmetle ulaşım ihtiyacını karşılayabilme seçeneği var. Ancak Uber ve Lyft gibi sistemler dediğimiz gibi kısmen merkezsiz. Bu sistemler de tek bir veri tabanı üzerinden, tek bir şirket tarafından yönetiliyorlar.
Blockchain İle İş Büyüyor
Türlü türlü piyasaya giren blockchain teknolojisinin, taksi sektöründe de kullanılmaya başladığının örnekleri mevcut. Yüzyıllardır var olan ve teknolojinin gelişimiyle beraber sürekli olarak sistem değiştirmiş ulaşım sektörünün, şimdi yeni bir teknolojiye geçiş yapmaya başlaması şaşırtıcı değil.
A2B Taxi kurucusu Tomas Peleckas:
“Sektörün hem güvenlik hem de yeterlilik açısından lisanslı taksi şoförlerine ihtiyacı var. Piyasanın şuanki durumu müşteriler ile profesyonel ve itibarlı şoförleri direkt olarak birbirine bağlayacak bir platform oluşturmak için ilham veriyor. Müşterilerin lisanslı bir şoför bulmasını sağlayacak bir mobil uygulama ile şoförlerin yaptıkları işi daha etkili şekilde kontrol edebilmesini sağlamak, temiz bir taksi sektörü oluşturmada önemli rol oynayacak. Böyle bir sistem insanların güvenliği için gerekli olduğu gibi daha kaliteli bir hizmet vermek için gereken motivasyonu da sağlayacaktır.”
Ulaşım sistemleri için blockchain-tabanlı uygulamalar kullanmak bir süredir yavaş yavaş da olsa kendini göstermeye başlayan bir yenilik. Blockchain tabanlı olan ve token kullanan pek çok taksi hizmetinin ortaya çıkması oldukça muhtemel. Bu durumun en büyük sebebi blockchain’in sunduğu avantajlar diyebiliriz. Özellikle kişilere sağladığı kontrol ve merkezsizlik.
Mesela yurt dışına çıktınız ve doğal olarak gittiğiniz ülkedeki para birimi, Türk Lirası değil. Hava alanından otele gitmek için taksi çağırdınız ancak üzerinizde sadece TL var. Blockchain tabanlı olan ve token kullanan bir taksicilik sistemi olması durumunda bunu dert ediyor olmazsınız. Token’ın değeri, hangi ülkede olduğunuzdan bağımsız olarak aynı kaldığı için para birimini dönüştürme gibi bir derdiniz olmaz.
Herkes İçin Yenilik
Blockchain teknolojisi pek çok açıdan herkese hitap eden bir teknoloji. Bireylerin kendi kaynaklarını tamamen kendilerinin kontrol etmesine imkan tanıması, bunun kanıtı niteliğinde.
Ulaşım sektörüne blockchain teknolojisinin entegre edilmesi piyasayı oldukça şeffaf hale getirecektir. Taksi şoförlerinin ve taksi kullanıcılarının seçenekleri artık “mat” sendikalar ve dernekler tarafından kontrol edilmiyor olacak. Bunun yerine, kullanılan blockchain’in token’ına sahip kişiler o token’ın sunduğu tüm hizmetlerden istedikleri gibi faydalanabilecekler. İster o token’ı başka token’lar ile veya resmi paralarla takas ederler ister taksiye ödeme yapmak için kullanırlar.
Kaynak: Koin Bülteni
