Copyrobo öncesinde 2013 yılında Cambrid-ge’te Ziy-Net adında yazılım şirketi kurarak üç yıl boyunca işleten Haşan Kurtuluş, özellikle tasarımda karşılaştıkları sorunlara teknolojik ve yasal mevzuatta uygun çözümler bulmaya çalışıyor. Bitcoin ve arkasındaki Blockchain’i sisteme entegre etme fikri de bu zamanlarda başlıyor. Bu sırada Türk-ingiliz Hukukçular Birliği yönetim kurulunda bulunan Kadir Kurtuluş ise yeni Avrupa Birliği (AB) yasası EIDAS üzerine çalışmalar yaparak bunun nasıl kullanılacağına yönelik ilk adımları atıyor. Çalışmalar sonucunda Copyrobo’yu Türkiye’de blockchain teknolojisi bilen eleman olmayışı ve yüksek maliyetler nedeniyle Vietnam’da kuruyorlar.
Dünya çapında ispat
Copyrobo; İOS, Android, Chrome ve Web uygulamaları üzerinden, telif veya patent korumasına ihtiyaç duyan çalışmalardan 60 saniyeden kısa sürede ‘tüm resmi kurumlar ve mahkemeler nezdinde notere eş değer delil’ elde edilmesini sağlıyor. Bunu da Blockchain Zaman Damgası (Bitcoin, Ethereum) ve Nitelikli Zaman Damgası’nı (AB yetkili otoriteleri, EIDAS yasası 910/2014 ve Türkiye yetkili otoritesi Tu-bitak Kamu SM, 5070 Elektronik İmza Kanunu) kullanarak yapıyor. Copyrobo’nun Blockchain ve Nitelikli Zaman Damgası’nı bir arada İOS, Android, Chrome ve Web uygulamalarından sağlayabilen dünyadaki ilk ve tek şirket olduğunu söyleyen Copyrobo’nun kurucu ortağı Kadir Kurtuluş, şu bilgileri aktarıyor:
“Copyrobo ile ortalama bir dolara tek tuşa basarak notere gitmeye gerek kalmaksızın eser., proje, bilgisayar programı, yazılım, fotoğraf, sözleşme, senaryo, beste, tasarım, ses kaydı gibi çalışmalarının tüm haklarının size ait olduğunu kanıtlayabiliyorsunuz. Gün, saat ve tarih olarak ne zaman yapıldığını tüm dünyada ispatlayan belgeye sahip olabiliyorsunuz.”
Bu noktada akla, Copyrobo ile alınan bir delilin dünya çağında geçerli olup olmayacağı sorusu geliyor. Kadir Kurtuluş, Copyrobo’nun aynı anda birden fazla ülkede prosedürlere uygun olarak birden fazla delil üretilebildiğini söylüyor. Bunu da, Copyrobo olarak devlet otoritelerinin yetkilendirdiği şirketlerle anlaşıp sisteme entegre olarak başardıklarını kaydediyor.
Yüzde 400 büyüme
Copyrobo, A’dan Z’ye tüm şirketlerin AR-GE departmanlarından tasarım departmanlarına, sözleşme işlemlerinden sigorta ve finans işlemlerine kadar hemen hemen tüm alanlarda kullanılabilir bir uygulama konumunda bulunuyor. Bu nedenle telif ve patent korumasına ihtiyacı duyan tüm birey ve şirketleri potansiyel müşteri olarak görüyor.
Kurulduğu 2014’ten bu güne yüzde 400 oranında büyüme sağlayan şirket, avukatların, akademisyenlerin ve tasarımcıların ağırlıkta olduğu bireysel tarafta 200 üyeden 3 bin üye sayısına ulaşmış durumda. Copyrobo için 2017’yi ‘taşların yerli yerine oturduğu bir yıl’ olarak tanımlayan ve en fazla talebin ajans ve tasarım şirketlerinden geldiği bilgisini aktaran Kadir Kurtuluş, amaçlarının global kullanıcı sayısını aynı hızda artırmak olduğunu belirtiyor. Diğer hedeflerini ise şöyle sıralıyor:
“2018 yılı ilk çeyreğine kadar yüzde 400’luk büyüme hedefliyoruz. Copyrobo altyapısı ile özellikle finan-sal teknolojiler alanında yeni projelerimiz olacak. Dünyadaki tüm telif ekosistemi radarlarımızda bulunuyor. Ayrıca telif haricinde tespit yapmak, delil üretmek ve bu sayede devletlere, kumullara, şirketlere ve kişilere dünya çapında hizmet vermek istiyoruz. Copyrobo şu an İngilizce olarak sunulsa da İngilizce konuşulmayan ülkelerden de ciddi talepler var. Bu nedenle amaçlarımızdan biri de dil paketlerimizi genişletmek.”
“Copyrobo’ya ilgi gün geçtikçe artıyor”
Copyrobo’nun kurucu ortağı Kadir Kurtuluş, aynı zamanda Avrasya Blockchain ve Dijital Para Araştırmaları Derneği Yönetim Kurulu Başkanlığı görevini de yürütüyor. En önemli farkılarının yasal çeşitlilik, mobilite ve maliyet olduğunu aktaran Kadir Kurtuluş, Copyrobo ile aldıkları geri dönüşleri ve elde ettikleri başarıları şöyle anlatıyor:
TASARRUF OLANAĞI: Şirketlere hız ve zamandan tasarruf sağladığı için çok olumlu geri dönüşler alıyoruz. Ayrıca Copyrobo’ya olan ilgi de gün geçtikçe artıyor.
DEVLET KANALI: Şirketler dışında devlet tarafında da görüşmüş olduğumuz kanallar var. Bu kanallarda Türkiye açısından neler yapılabilir, nasıl değerlendirilebilir bu konu üzerine görüşüyoruz.
ÜÇ ÖDÜL: Copyrobo, Echelon Vietnam 8016’daTop 100 sunum yarışmasında üçüncülük elde etti. 8-9 Mart’ta Bahreyn’de düzenlenen World Education Summit etkinliğinde de ‘Eğitime Yardımcı En iyi Teknoloji Ödülü’nün sahibi oldu 30 Mayıs’ta ise Dubai’de Smart Dubai Office ve 1776 tarafından düzenlenen Dubai Blockchain Challenge Yarışması’nda Jüri Özel Ödülü’nü kazandı.
Copyrobo’da sistem nasıl çalışıyor?
■ Bireysel: Sisteme giriş çok pratik, uygulamayı telefonunuza indirip isim, soy isim ve e-posta bilginizle üye olarak kullanmaya başlayabilirsiniz. Bu noktadan sonra telif hizmeti almak istediğiniz ülke ya da bölge seçip, kanıtlamak istediğiniz belgenizi ya da eserinizi sisteme yüklemeniz gerekiyor. Ardından delilinizin gönderilmesini istediğiniz yeri belirleyip ‘Başla’ tuşuna bastığınız anda 60 saniyeden dalıa kısa süre içerisinde eserinize ait delil size gönderiliyor.
■ Kurumsal: Şirket sürümünde bir admin paneli var ve bu admin panelinde lisans sayısı kadar kullanıcı oluşturabiliyorsunuz. Bu özellik şirketlere hem hız hem de daha fazla takip edebilme olanağı sunuyor. Daha sonra oluşturmuş olduğunuz kullanıcıların şirket bünyesinde yaptığı eserlere ait kayıtlar ya da varlığın tespiti ilişkin işlemler yine tüm hakları şirkete ait olacak şekilde delil olarak kayıt edilip izlenebiliyor.